CHÚA NHẬT III MÙA VỌNG NĂM C
Xp 3,14-18a; Pl 4,4-7; Lc 3,10-18
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca.
10Khi ấy, dân chúng hỏi Gioan rằng: “Vậy chúng tôi phải làm gì?” 11Ông trả lời: “Ai có hai áo, hãy cho người không có; ai có của ăn, cũng hãy làm như vậy”. 12Cả những người thu thuế cũng đến xin chịu phép rửa và thưa rằng: “Thưa Thầy, chúng tôi phải làm gì?” 13Gioan đáp: “Các ngươi đừng đòi gì quá mức đã ấn định cho các ngươi”. 14Các quân nhân cũng hỏi: “Còn chúng tôi, chúng tôi phải làm gì?” Ông đáp: “Ðừng ức hiếp ai, đừng cáo gian ai; các ngươi hãy bằng lòng với số lương của mình”.
15Vì dân chúng đang mong đợi và mọi người tự hỏi trong lòng về Gioan rằng: “Có phải chính ông là Ðức Kitô chăng?” 16Gioan trả lời cho mọi người rằng: “Tôi lấy nước mà rửa các ngươi, nhưng Ðấng quyền năng hơn tôi sẽ đến, – tôi không xứng đáng cởi dây giày cho Người, – chính Người sẽ rửa các ngươi trong Chúa Thánh Thần và lửa. 17Người cầm nia trong tay mà sảy sân lúa của Người, rồi thu lúa vào kho, còn rơm thì đốt đi trong lửa không hề tắt!” 18Ông còn khuyên họ nhiều điều nữa khi rao giảng tin mừng cho dân chúng.
SUY NIỆM: NIỀM VUI CỦA MÙA VỌNG
Lời Chúa: “Anh em hãy vui lên trong Chúa, tôi nhắc lại một lần nữa, anh em hãy vui lên vì Chúa đã gần đến” (Pl 4,4-5).
Nhập lễ:
Kính thưa cộng đoàn phụng vụ,
Trong niềm hân hoan chuẩn bị mừng Đại lễ Giáng sinh, phụng vụ Lời Chúa chúa nhật 3 mùa vọng hôm nay mời gọi chúng ta hãy vui lên trong Chúa, vì giờ Cứu rỗi đã đến gần. Niềm vui đợi chờ đó được thể hiện bằng cách chia cơm sẻ áo cho người nghèo khó, sống công bình chính trực, sửa chữa những lỗi lầm để Chúa đến trong tâm hồn chúng ta :
Như Lời Chúa hứa chẳng sai,
Đúng kỳ đúng hạn con Ngài giáng lâm.
Tẩy trừ sửa chữa lỗi lầm,
Công bằng, bác ái, lương tâm ngay lành.
Phần ta dọn dẹp thật nhanh,
Đón chờ Chúa đến, phúc lành chứa chan.
Hiệp dâng thánh lễ hôm nay, xin Chúa giúp chúng ta nhận ra lời mời gọi của Chúa và mau mắn thi hành, nhờ đó niềm vui đợi chờ Ơn Cứu rỗi được tròn đầy nơi tâm hồn chúng ta. Trong tâm tình đó, giờ đây chúng ta hãy thành tâm sám hối.
Sám hối:
X. Lạy Chúa, Chúa đã sai Isaia kêu gọi toàn dân hãy vui mừng vì Năm Toàn Xá sắp tới. Xin Chúa thương xót chúng con.
Đ. Xin Chúa thương xót chúng con.
X. Lạy Chúa Kitô, Chúa đến để Cứu Độ trần gian. Xin Chúa Kitô thương xót chúng con.
Đ. Xin Chúa Kitô thương xót chúng con.
X. Lạy Chúa, Chúa dạy chúng con đón nhận Lòng Thương Xót Chúa bằng cách sống công bình, bác ái yêu thương. Xin Chúa thương xót chúng con.
Đ. Xin Chúa thương xót chúng con.
Kết: Xin Thiên Chúa toàn năng thương xót, tha tội và dẫn đưa chúng ta đến sự sống muôn đời.
CĐ: Amen.
Suy niệm:
Kính thưa quý ông bà anh chị em,
Chúa Nhật thứ III của Mùa Vọng được gọi là Chúa nhật của niềm vui, Chúa Nhật của niềm hoan lạc. Phụng vụ hôm nay cho phép sử dụng màu hồng và trang hoàng hoa đèn nhằm làm nổi bật niềm vui, niềm hoan lạc ân sủng đó, vì giờ Cứu rỗi đã đến gần. Vì thế, sứ điệp của Mùa Vọng là một niềm vui: “Anh em hãy vui lên trong Chúa, tôi nhắc lại một lần nữa, anh em hãy vui lên vì Chúa đã gần đến”, và “mọi người được thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa”.
Thưa anh chị em, trong cảnh lầm than sầu khổ bị lưu đầy ở Babylon, từng ngày sống của dân Do thái là thời gian của Mùa Vọng. Họ ngong ngóng đợi chờ và hy vọng niềm vui của ngày cứu rỗi, Chúa sẽ đến thăm viếng, ở lại với họ và Chúa làm cho cuộc đời của họ được thay đổi. Vì thế, ngôn sứ Xôphônia loan báo tin vui cho thiếu nữ Sion ngày của Thiên Chúa và mời gọi họ hãy vui lên, Thiên Chúa sẽ luận phạt mọi dân tộc vì những tội lỗi xấu xa của họ, Ngài đến thăm viếng và ở lại với họ, giải thoát họ khỏi mọi kẻ thù và án phạt. Thiên Chúa sẽ rút lại lời kết án và đẩy lui quân thù. Chính Ngài sẽ cứu thoát dân. Hơn nữa, Thiên Chúa sẽ đến ở giữa dân Ngài để đổi mới tâm hồn và canh tân cuộc sống của họ. Ngài lấy tình thương mà đổi mới mọi người.
Để đón nhận ơn cứu độ của Thiên Chúa, thánh Gioan Tẩy giả đã được sai đến để dọn đường cho Đấng Cứu Thế. Đấng Cứu Thế đến sẽ đem lại niềm vui đầy tràn cho những ai mong đợi Người. Người có quyền năng cao trọng và địa vị tôn quý khiến thánh Gioan Tẩy giả không xứng đáng hầu hạ Người. Người cũng là Vị thẩm phán. Người sẽ phân chia kẻ lành người dữ như tách chiên ra khỏi dê. Vì thế, thánh Gioan Tẩy giả kêu gọi mọi người tỏ lòng sám hối: “Hãy dọn đường cho Chúa, sửa lối cho thẳng để Ngài đi”. Lời rao giảng của thánh Gioan Tẩy giả đánh động dân chúng sâu xa đến độ họ hỏi ông: “Chúng tôi phải làm gì?”. Gioan đáp: “Các ngươi đừng đòi gì quá mức đã ấn định cho các ngươi”. Các quân nhân cũng hỏi: “Còn chúng tôi, chúng tôi phải làm gì?”. Ông đáp: “Ðừng ức hiếp ai, đừng cáo gian ai; các ngươi hãy bằng lòng với số lương của mình”. Việc thống hối này đòi hỏi phải cụ thể như là bằng chứng của lòng thống hối. Vì thế, thánh Gioan Tẩy giả đòi hỏi mọi người thực thi công bình bác ái, biết chia cơm sẻ áo cho người túng thiếu. Đồng thời, mỗi người được mời gọi chu toàn tốt đẹp công việc bổn phận hằng ngày của mình, siêng năng, cần cù, luôn nghĩ đến quyền lợi và nhu cầu của người khác.
Chuyện kể rằng, ngày kia thánh Clement đi xin đồ viện trợ cho các cô nhi. Ngài vào một quán ăn, thấy có ba người đang đánh bạc, thánh nhân xin họ góp phần vào công việc từ thiện. Một người chửi bới, rồi nhổ vào mặt ngài. Thánh nhân lặng lẽ rút khăn tay lau mặt và nhẹ nhàng nói: “Đó là phần cho tôi. Còn phần cho các cô nhi của tôi đâu?”. Tay cờ bạc ngạc nhiên trước sự khiêm tốn của thánh nhân …
Kính thưa quý ông bà anh chị em,
Câu hỏi trên của Thánh Clement với ba người đang đánh bạc xin họ góp phần vào công việc từ thiện, chẳng khác nào như lời đề nghị của thánh Gioan Tẩy giả đòi hỏi dân Do thái xưa, cũng như mọi người chúng ta lúc này đây. Niềm vui ngày Chúa đến đã gần kề, cụ thể hơn là lễ Giáng sinh sắp đến, chúng ta được mời gọi chuẩn bị tối đa và khẩn trương cho ngày trọng đại này bằng việc thực thi lời rao giảng của thánh Gioan Tẩy giả: sống công bình bác ái, chia cơm sẻ áo cho người túng thiếu, và hành nghề đúng lương tâm như là bằng chứng của lòng thống hối. Thánh Phaolô trong thư gửi tín hữu Philipphê hôm nay mời gọi chúng ta hãy vui lên, hãy sống hiền hòa, hãy dâng những ước nguyện và cảm tạ vì Chúa đã gần đến. Đó là điều kiện để hưởng được sự bình an của Thiên Chúa, một sự bình an vượt trên mọi trí hiểu để khơi gợi niềm vui to lớn của ngày Chúa đến.
Nguyện xin Chúa giúp chúng ta biết chuẩn bị tâm hồn đón Chúa đến bằng việc thi hành bác ái, sống công bình và sửa chữa những lỗi lầm để niềm vui ngày Chúa đến được tròn đầy nơi tâm hồn chúng ta. Amen.
Lm. Nguyễn Văn Quang.
SUY NIỆM: VIỆC LÀM CỤ THỂ
Phụng vụ Chúa nhật III Mùa Vọng có hai điều lạ: một là nơi màu áo lễ, màu hồng hy vọng, hai là những lời mời gọi hãy vui lên: “Reo vui lên hỡi thiếu nữ Sion” (bài đọc 1), “Anh em hãy vui luôn” (bài đọc 2) và dân chúng kéo đến gặp Gioan xin chỉ giáo phải làm gì, họ muốn tìm niềm vui đích thực sau khi đã dọn con đường tâm hồn bằng việc hoán cải (bài Phúc âm).
“Chúng tôi phải làm gì?”
Tin Mừng hôm nay kể chuyện, lời của Gioan đạt kết quả cụ thể là có nhiều người phục thiện, sẵn sàng cải đổi nếp sống cũ. Nhiều người đến xin Gioan những lời khuyên thiết thực: “Chúng tôi phải làm gì đây?”. Họ xin ngài chỉ dẫn cách phải sống và việc phải làm.Tùy từng người mà Gioan khuyên bảo việc làm cụ thể:
– Đối với dân chúng: “Ai có hai áo, hãy cho người không có, ai có của ăn cũng hãy làm như vậy”.
– Đối với người thu thuế: “Các ngươi đừng đòi gì quá mức đã ấn định cho các ngươi”.
– Đối với các quân nhân: “Đừng ức hiếp ai, đừng cáo gian ai, các ngươi hãy bằng lòng với số lương của mình”.
Các lời khuyên của Gioan khuyến khích mọi người thực hiện công bằng bác ái và sống chính trực. Công bằng là sống đúng luật pháp: “Đừng đòi hỏi quá mức ấn định”; Chính trực “Chớ dùng vũ lực, cũng đừng vu khống mà tống tiền người ta”; Bác ái là chia sẻ: “Ai có hai áo, thì chia cho người không có, ai có gì ăn, thì cũng làm như vậy”.
Thánh Gioan rất thực tế và có những giải pháp thích ứng với từng hoàn cảnh, từng hạng người. Gioan không bảo mọi người hãy sống như ngài hoặc gia nhập nhóm của ngài. Gioan không yêu cầu ai phải làm gì khác thường, cũng không đòi hỏi họ phải đổi nghề nghiệp hay đổi chỗ ở, nhưng ngài khuyên : dù ở hoàn cảnh nào cũng phải biết thắng dẹp tính vị kỷ, bằng cách làm việc bác ái, chia sớt với anh em mình, đó là cách sám hối tốt nhất. Gioan khuyên họ phải bằng việc làm cụ thể mới trở thành người biết yêu thương và đáng mến.
Những điều Gioan nói quả thật không giống với những gì người ta quen hiểu về hai chữ “hy vọng”: người ta hy vọng là hy vọng rằng mình sẽ được thêm. Còn Gioan thì dạy phải bỏ bớt: đừng đòi thêm, đừng chiếm đoạt vào, hãy đem những gì mình đang có mà chia sẻ. Mặt khác, người ta hy vọng là thu thêm cho mình những gì từ bên ngoài vào. Còn theo Gioan, hy vọng là mong giải thoát bớt những thứ cồng kềnh đang chất nặng trong lòng mình. Sứ điệp của Gioan là: Hãy chia sẻ; Đừng đòi hỏi quá mức ấn định; Hãy biết bằng lòng.
“Chúng tôi phải làm gì?”. Dân chúng hỏi Gioan Tẩy Giả ở bờ sông Giođan. Sau lễ Hiện Xuống, đám đông cũng đặt câu hỏi ấy với thánh Phêrô: “Chúng tôi phải làm gì?”. Đó cũng là một cách nhắc lại rằng, đức tin phải thực tiễn và sống động. Chúa Giêsu dạy: “Không phải những người nói lạy Chúa, lạy Chúa mà được vào Nước Trời đâu, nhưng là những người thực hiện ý muốn của Cha Ta” (Mt 7,21). Ngài luôn đòi hỏi bằng việc làm cụ thể: “Đức Giêsu vừa lên đường, thì có một người chạy đến, quỳ xuống trước mặt Người và hỏi: Thưa Thầy nhân lành, tôi phải làm gì để được sự sống đời đời làm gia nghiệp? …Đức Giêsu đáp: Anh chỉ thiếu có một điều, là hãy đi bán những gì anh có mà cho người nghèo, anh sẽ được một kho tàng trên trời. Rồi hãy đến theo tôi”. (x.Mc 10, 17-27). Người nghe mà không làm thì giống như người xây nhà không nền móng (Lc 6,49).Trong cuộc đối thoại với một luật sĩ, Ðức Giêsu đã bảo ông: “Hãy làm như vậy và ông sẽ được sống” (Lc 10,28). Sau dụ ngôn người Samaria nhân hậu, Ngài còn dặn ông: “Hãy đi và làm như vậy” (Lc 10,37).
“Lạy Chúa, con phải làm gì?”. Đây là câu nói đầu tiên của thánh Phaolô sau cú ngã ngựa trên đường đi Đamát (x.Cv 9,1-19). Phaolô được biến đổi và trở thành vị Tông đồ chuyên lo rao giảng Tin Mừng cho dân ngoại. Từ đây cuộc đời của thánh nhân đã viết nên thiên anh hùng ca, sống và chết cho Đức Kitô.
Đối với chúng ta ngày nay, lời khuyên của thánh Gioan rất thiết thực trong những ngày chờ đón Chúa giáng sinh. Mỗi người hãy tự đặt câu hỏi: “Còn tôi, tôi phải làm gì ?”. Cách trả lời của Gioan còn nguyên giá trị: mỗi người hãy sống đúng cương vị của mình, hãy hoàn thành trách nhiệm của mình, hãy thực thi tình bác ái huynh đệ và sống trong tương giao tốt đẹp với mọi người. Gioan không đòi những điều kì diệu, nhưng rất đơn giản và thực tế. Người dấn thân phục vụ thì sống đời tận hiến.Người có gia đình được mời gọi sống yêu thương, trung thành. Người thương gia ngay thẳng, người quản lý tín trung.Người làm công chu toàn bổn phận, người chủ quảng đại khoan dung.Người có hai áo thì chia cho người không có áo mặc.Người có quyền thì yêu thương đùm bọc kẻ dưới. Ai nấy sống đúng chức phận của mình trong công lý và tình yêu. Đó là thay đổi lối sống: nhân đạo hơn, công bình hơn, liên đới hơn…
“Chúng tôi phải làm gì?” là câu hỏi mà mỗi Kitô hữu phải đặt ra cho mình. Gioan đã gợi ý ba điều: – một cuộc sống luôn biết chia sẻ; – một thái độ biết an vui với những gì hiện có; – một nỗ lực không để cho sự dữ và giả dối thống trị. Ba điều này vừa chung nhưng cũng áp dụng riêng cho từng đối tượng tùy theo hoàn cảnh riêng. Nếu tôi đến với Gioan, tôi sẽ nhận được đề nghị nào, và từ đó có những quyết tâm cụ thể nào tùy thuộc vào hoàn cảnh của riêng tôi, để giúp tôi thay đổi đời sống hầu đón Chúa đến?
Niềm vui Tin Mừng
Chủ đề Phụng vụ Chúa nhật III là ‘niềm vui’. Bài đọc 1 và bài đọc 2, mời gọi dân Chúa hãy vui lên. Vui vì Thiên Chúa sắp đến thực hiện ơn cứu độ. Người đến để tha thứ, để hòa giải, để cứu thoát dân khỏi nô lệ tội lỗi và ma quỷ.Thánh Phaolô khẳng định niềm vui đó là niềm vui trong Chúa : Anh em hãy vui luôn trong Chúa. Niềm vui trong Chúa là niềm vui có được từ nơi Thiên Chúa. Hãy vui và vui luôn mãi trong niềm vui của Chúa. Niềm vui này không chỉ là một tình cảm, nhưng phát sinh những hoa trái cụ thể trong cuộc đời: sống hiền hòa rộng rãi với mọi người; không phải lo lắng gì cả, vì có điều gì thì cứ trình bày với Chúa; lòng trí luôn được bình an.
Niềm vui là nét tiêu biểu của người Kitô hữu, là mong ước của mọi người. Sống ở đời ai cũng mong mình có được niềm vui sống và nỗ lực đi tìm niềm vui. Người Kitô hữu xác tín rằng, niềm vui đích thực chỉ có nơi Thiên Chúa. Một khi biết mình đã có Chúa thì mọi âu lo buồn phiền sẽ không còn. Càng khám phá ra sự hiện diện của Thiên Chúa trong cuộc đời, càng gia tăng niềm vui sống. Càng gặp gỡ Chúa trong cuộc sống, niềm vui sống càng sâu sắc bền vững. Niềm vui trong Chúa luôn là một niềm vui gia tăng sức mạnh cho tâm hồn trước những nghịch cảnh, đau khổ của kiếp người. Niềm vui trong Chúa cũng là niềm vui biến đổi đau thương thành hạnh phúc. Niềm vui trong Chúa giúp cho mỗi người có nghị lực vươn lên vượt qua nghịch cảnh.
Là con người, ai cũng mơ ước và đi tìm niềm vui sống. Ngày nay, có nhiều người mải miết tìm kiếm những thú vui xác thịt, thú vui thụ hưởng vật chất. Có những niềm vui mà sau đó người ta cảm thấy trống rỗng buồn phiền và chán nản. Có những niềm vui mà sau đó người ta mệt mỏi và thất vọng. Có những niềm vui mà sau đó người ta lo âu hối hận. Còn người Kitô hữu đi tìm niềm vui trong Chúa. Niềm vui này là dấu hiệu của bình an nội tâm, của sự hài lòng, của tự tín, là dấu hiệu cho thấy rằng người ta đang cảm thấy được an toàn, được đón nhận, được yêu mến. Một người Kitô hữu mà sống bi quan chán chường, thất vọng buông xuôi, ấy là dấu hiệu có điều gì đó không ổn về đức tin.
Hạnh phúc là niềm vui. Khi người ta vui thì hạnh phúc. Khi người ta hạnh phúc thì người ta vui. Rất đơn sơ, thật dễ hiểu. Hạnh phúc là niềm vui của mỗi người và mọi người trong gia đình chung sống với nhau. Những niềm vui làm thành cuộc đời. Niềm vui làm cho mỗi tâm hồn trở nên ấm cúng.
Niềm vui chỉ thực sự có khi có tình yêu. Khi không có tình yêu thì không có niềm vui thực sự. Và đặc biệt khi được tình yêu của Thiên Chúa tiếp sức, con người ta lúc nào cũng có thể rạng rỡ tươi cười, mặc dù có khó khăn mặc dù có đau khổ, gương mặt luôn biểu lộ hạnh phúc bởi vì lúc nào trái tim cũng dào dạt yêu thương.
Niềm vui Tin Mừng là có trong tâm hồn chính Chúa Giêsu. Đó là động lực thúc đẩy chúng ta can đảm làm chứng cho Chúa qua cuộc sống của mình.
“Chúng tôi phải làm gì?“. Mùa Vọng này, mong sao những thao thức sẽ biến thành việc làm cụ thể, đời sống chúng ta sẽ luôn màu hồng và tâm hồn chúng ta chan chứa niềm vui Tin Mừng.
Lm. Giuse Nguyễn Hữu An
SUY NIỆM: CHÚA NHẬT HỒNG
Chúa nhật thứ III mùa Vọng còn được gọi là Chúa nhật của niềm vui: vui vì cho đến giờ phút này, chúng ta vẫn còn mang trong mình niềm hy vọng thánh; vui vì lời Chúa hôm nay cho ta biết đâu mới là niềm vui đích thực của người kitô hữu; và vui vì chúng ta đang tiến gần tới Đại lễ Giáng Sinh.
Trong bài đọc thứ nhất, ngôn sứ Xôphônia mời gọi các thiếu nữ Xion hãy vui lên, hãy hò vang dậy đi nào; vì Đức Chúa của Israen đang ngự đến. Ngài là vị cứu tinh, là Đấng anh hùng. Ngài sẽ rút lại mọi án phạt và sẽ xua đuổi mọi địch thù. Ngài sẽ lấy tình thương của Người mà đổi mới mọi sự. Đừng sợ, hãy nức lòng hân hoan phấn khởi về điều ấy!
Trong bài đọc 2 cũng vậy, Thánh Phaolô mời gọi các tín hữu thành Philipphê hãy vui luôn trong niềm vui của Chúa. Mỗi người hãy chân thành dâng lên Chúa mọi lời cầu khẩn, van nài và tạ ơn; rồi bình an của Chúa Giêsu Kitô sẽ đến, và cư ngụ nơi mỗi người chúng ta.
Niềm vui nối tiếp niềm vui, trong lúc người Do Thái đang hớn hở vui mừng, vì sau gần 400 năm dài đằng đẵng, họ mới được nghe lại âm vang của vị ngôn sứ - người cha tinh thần của họ, thì Thánh Gioan Tẩy Giả đã làm cho niềm vui ấy vở òa trong hạnh phúc, khi ngài cho biết, sẽ có 1 Đấng cao trọng hơn đang đến sau ngài, và ngài không đáng cởi quai dép cho Người. Đấng ấy sẽ làm phép rửa cho họ bằng Thánh Thần và Lửa (x.Lc 3,16).
Như vậy, Đấng Mêssia là Chúa Giêsu đã đến, lời hứa của Thiên Chúa qua miệng ngôn sứ Xôphônia đã được thực hiện, chắc chắn đây là một niềm vui trọng đại của người Do Thái xưa. Và chắc chắn cũng là niềm vui của mỗi người chúng ta hôm nay.
Nhưng vấn đề là: làm sao chúng ta có thể hưởng niềm vui cứu độ ấy 1 cách trọn vẹn trong đời sống đức tin của mỗi người? Lời Chúa hôm nay gợi lên cho chúng ta 2 việc làm cụ thể sau:
Thứ nhất là canh tân đời sống. Sau khi được Thánh Gioan Tẩy Giả cho biết Đấng Mêssia sẽ đến, và làm phép rửa trong Thánh Thần và lửa, người Do Thái đã canh tân đời sống của mình qua việc lãnh nhận phép rửa bằng nước của Gioan để tỏ lòng sám hối.
Thiết nghĩ thống hối lỗi lầm là 1 thực hành đức tin không thể thiếu đối với người tín hữu chúng ta trong mùa Vọng này. Thánh Phaolô khuyên chúng ta “hãy cân nhắc mọi sự: điều gì tốt thì giữ; điều gì xấu dưới bất cứ hình thức nào thì hãy tránh cho xa” (1Tx 5, 21-22). Và ngài hằng cầu nguyện cũng như mời gọi chúng ta: “Hãy thánh hóa toàn diện con người của mình, để tâm hồn và thân xác của mỗi người được gìn giữ vẹn toàn, không gì đáng chê trách, trong ngày Đức Giêsu Kitô , Chúa chúng ta, quang lâm” (1Tx 5,23).
Như một hệ quả tất yếu, một khi chúng ta biết cởi bỏ con người cũ là tội lỗi, thì “Thiên Chúa sẽ mặc cho ta hồng ân cứu độ, và choàng cho ta đức chính trực công minh” (Is 61,10).
Thứ hai là chia sẻ niềm vui ơn thánh mà mình lãnh nhận được cho người khác. Sau khi nhận được tin vui cứu độ từ lời rao giảng của Thánh Gioan Tẩy Giả, và sau khi nhận phép rửa để tỏ lòng sám hối, đám đông dân chúng, những người thu thuế và cả binh lính đã hỏi vị Tiền Hô của Chúa rằng: “Chúng tôi cần phải làm gì?”. Và Thánh Gioan đã trả lời như sau: “Ai có 2 áo thì hãy chia cho người không có. Ai có gì ăn thì cũng hãy làm như vậy”.Thưa anh chị em, Giáng sinh vốn dĩ là mùa của sẻ chia, của hiệp thông huynh đệ. Là những kitô hữu, chúng ta được mời gọi, cũng hãy sẻ chia niềm vui ơn thánh cho những người xung quanh chúng ta. Món quà ấy có thể trên bình diện tinh thần, như 1 lời cầu nguyện, 1 sự tha thứ, 1 cuộc giải hòa, hay 1 cuộc thăm viếng…; nó cũng có thể trên bình diện vật chất, như 1 phần quà cho người nghèo hay người già yếu bệnh tật, từ số tiền tiết kiệm của mỗi người.
Những hành động ấy tuy rất nhỏ nhưng mang lại cho chúng ta và cả những người quanh ta 1 niềm vui rất lớn. Bởi vì người ta thường nói: niềm vui chia sẻ là niềm vui được nhân đôi.
Ước gì tinh thần của Chúa nhật thứ III mùa Vọng - Chúa nhật của niềm vui hôm nay thôi thúc chúng ta, để mỗi người biết canh tân đời sống và chia sẻ với người khác; hầu tâm hồn chúng ta được tràn đầy niềm hy vọng và hân hoan trong mùa hồng phúc này. Amen.
Lm. Antôn
SUY NIỆM: SỐNG VUI VÀ BÌNH AN TRONG CHÚA
Khi ngôn sứ Gioan Tẩy Giả loan báo Ðấng Mêsia, tức là Ðấng Cứu Tinh sắp đến, đám đông hỏi ông: “Chúng tôi phải làm gì đây?” Ông Gioan đã không đưa ra cho họ một câu trả lời chung chung, nhưng rất cụ thể tùy theo hoàn cảnh sống của họ. Ông không bảo họ phải bỏ công việc đang làm, nhưng là làm việc của mình với lòng thành thật và công bình. Ông mời gọi họ thay đổi đời sống bằng hành động cụ thể trong đời sống hằng ngày, trong tình liên đới và huynh đệ.
Nếu hôm nay, mỗi người chúng ta can đảm tự vấn lương tâm: là Kitô hữu, tôi phải làm gì để sống trong sự thật, để thay đổi đời sống của tôi và của những người khác?, thì chúng ta sẽ thấy được câu trả lời trong lời mời gọi sám hối của Gioan trong Tin Mừng hôm nay. Ông Gioan không đòi hỏi mọi người phải làm điều gì đó phi thường, nhưng ông kêu gọi mỗi người hãy nhìn lại cách sống của mình để làm những thay đổi cần thiết theo đòi hỏi của luật bác ái yêu thương.
Tin vào Chúa Kitô là một thách đố, đòi hỏi nơi người Ki-tô hữu một sự chiến đấu chống lại tất cả những gì ngăn cản hạnh phúc của con người: khủng bố, oán thù, bạo lực, thất vọng và sự dữ dưới mọi hình thức. Chúng ta tin rằng ý muốn của Thiên Chúa là tất cả con cái của Người được hạnh phúc. Vì thế, cổ võ và xây dựng các mối tương quan giữa người với người dựa trên sự chia sẻ, công bằng xã hội và tôn trọng phẩm giá con người là một chứng từ sống động của đức tin. Chính trong đời sống hằng ngày mà Tin Mừng được ươm trồng, lớn lên và sinh hoa kết trái.
Việc sám hối phải được thực hiện trong đời sống hằng ngày. Chỉ khi biết nỗ lực thay đổi để mọi việc làm của chúng ta phản ánh tình yêu của Thiên Chúa thì chúng ta mới cảm nhận được niềm vui và bình an đích thực.
Phụng vụ Lời Chúa của Chúa nhật thứ 3 mùa vọng mời gọi chúng ta sống vui trong niềm vui đợi chờ Chúa đến. Trong bài đọc II, thánh Phaolô nói: “Anh em hãy vui luôn trong niềm vui của Chúa... vì Chúa đã gần đến.” Lễ Giáng Sinh sắp đến, cũng là lễ vui nhất trong các lễ của Kitô giáo. Nhưng làm sao có được niềm vui thật sự khi mà nhiều nơi trên thế giới, nhân loại còn phải sống trong chiến tranh, chết chóc, bất công...? Làm sao chúng ta có thể chuẩn bị lễ Giáng Sinh trong hân hoan khi ngày hôm nay còn biết bao người không có cơm ăn, áo mặc, đang sống trong đau khổ? Làm sao chúng ta có thể sống niềm vui Giáng Sinh khi người thân của chúng ta đang bị bệnh nặng hoặc vừa qua đời?
Thật ra, niềm vui mà thánh Phaolô mong muốn không phải là niềm vui đến từ những yếu tố bên ngoài nhưng là niềm vui nội tâm, là sự thanh thản, bình an trong tâm hồn, là nguồn sức mạnh để có thể đương đầu với những khó khăn trong cuộc sống. Chúng ta biết rằng, thánh Phaolô viết thư này khi ngài đang bị giam trong tù, đang phải sống giữa trăm chiều thử thách. Dầu vậy, ngài vẫn tìm thấy bình an trong cầu nguyện, trong sự kết hiệp mật thiết với Đức Kitô. Đó là sự “bình an vượt lên trên mọi hiểu biết” như lời thánh nhân xác nhận. Khi Chúa Giêsu sinh ra, các thiên thần loan báo biến cố này như là nguồn bình an cho toàn nhân loại. Sự bình an này là ân huệ của Thiên Chúa ban cho những ai tin vào Chúa Giêsu Kitô là Hoàng Tử của Bình An.
Trong bài đọc I, ngôn sứ Xôphônia nhắn gửi chúng ta rằng: “Thiên Chúa, là Chúa ngươi thờ, đang ở giữa ngươi, Người là Vị Cứu Tinh oai hùng. Vì ngươi, Chúa sẽ hân hoan vui sướng, Người sẽ lấy tình thương mà đổi mới ngươi. Vì ngươi, Chúa sẽ múa nhảy reo hò, như trong ngày đại lễ.” Có nghĩa là: trong Ðức Giêsu, Thiên Chúa ở giữa chúng ta. Ý định của Chúa là tha thứ, là cứu độ chúng ta, và Người gửi Con Một yêu dấu của Người như là ánh sáng và niềm vui cho toàn thế giới.
Hôm nay, Thiên Chúa mời gọi chúng ta hãy cùng Người hát lên bài ca của niềm vui, với lời ca được kết dệt từ những cố gắng sống yêu thương và xây dựng hòa bình, của những sẻ chia huynh đệ. Và niềm vui của chúng ta sẽ tròn đầy khi những lời ca của chúng ta trở thành bài ca tụng, hòa với tiếng hát của các thiên thần và toàn vũ trụ trong ngày Con Chúa hạ sinh: “Vinh danh Thiên Chúa trên trời, bình an dưới thế cho loài người Chúa thương.”
Lời Chúa qua lời kêu gọi của Gioan Tẩy Giả, một lần nữa mời gọi chúng ta hãy chuẩn bị tâm hồn đón Chúa đến bằng việc nhìn lại đời sống cụ thể của mình. Ước gì thông điệp tình yêu, bình an và niềm vui của Chúa không chỉ được chúng ta đón nhận, nhưng còn được chúng ta thực hành, loan báo và chia sẻ cho những người sống chung quanh, để có thêm nhiều người được đón nhận niềm vui đón chờ Chúa đến.
Lm. Giuse Vũ Thái Hòa
SUY NIỆM: CHÚA NHẬT HỒNG GIỮA MÙA TÍM
Trong Hiến chế Gaudium et Spes, công đồng Vaticanô 2 đã mở đầu với đường hướng mục vụ như sau: “Vui mừng và hy vọng, ưu sầu và lo lắng của con người ngày hôm nay cũng là vui mừng và hy vọng, ưu sầu và lo lắng của các môn đệ Đức Kitô, và không có gì là của con người mà lại không gieo âm hưởng trong lòng họ”. Những môn đệ của Chúa Giêsu phải sao chép lại cuộc sống của Thầy mình. Ngài đã đến trần gian chung hòa kiếp sống đi sâu vào phận người, vui với người vui, khóc với người khóc và tiến nhận cái chết trên Thập giá để khai mở cho nhân loại chân trời ơn cứu độ. Cái chết và sự Phục sinh của Đức Giêsu chính là căn nguyên của niềm vui, biến ưu sầu thành hoan lạc, biến khổ đau thành hạnh phúc cho con người chúng ta.
Nói tóm lại, đạo Công giáo không phải là một tôn giáo nhuốm vẻ bi thương và sầu khổ, cho dù khi nhìn lên Thánh giá, chúng ta dễ rơi vào tình cảm đạo đức mang dáng dấp khổ đau. Đạo hay con đường mà Chúa Giêsu mở toang ra cho chúng ta chính là con đường của niềm vui và hy vọng.
Đây cũng chính là chủ đề của phụng vụ Chúa nhật hôm nay, Chúa nhật Gaudete. Các bài đọc đều vang vọng lời hiệu triệu: “ Hãy vui lên vì Chúa đã gần đến, Đấng thánh Israel đang ở giữa ngươi”. Chúa Nhật hôm nay còn được gọi là ‘Chúa Nhật hồng giữa mùa tím’ với tâm tình hoan vui này.
Vui mừng và hy vọng
Các bài đọc Lời Chúa Giáo hội đọc lên trong phụng vụ hôm nay đều mang âm hưởng của một niềm vui sâu xa. Trong bài đọc thứ nhất, ngôn sứ Sôphônia nhắc đi nhắc lại: “Reo vui lên hỡi thiếu nữ Sion, con cái Israel hãy nức lòng phấn khởi” (Sop 3, 14). Có một nét đặc thù nơi sứ điệp của Sophonia khi ông mời gọi nhà Israel cũng như thiếu nữ Sion hãy reo vui, vì Thiên Chúa sẽ thực hiện ơn cứu độ, đồng thời chính Ngài cũng sẽ vui mừng khi ở giữa dân và thể hiện lòng thương xót cho dân. “Vì ngươi, Chúa sẽ nhảy múa tưng bừng như trong ngày lễ hội. Vì ngươi, Chúa sẽ vui mừng hoan hỷ.” (Sop 3, 17). Đức Chúa là căn nguyên của niềm vui và Ngài cũng cảm nhận niềm vui thực sự nơi chính Ngài.
Cùng với lời hiệu triệu hãy vui lên, vị tiên tri còn nhắn nhủ dân chúng “ Hỡi Sion đừng sợ, chớ kinh hãi rụng rời”(c 38).
Trong Tin mừng, Đức Giêsu cũng nhiều lần nhắc đi nhắc lại khẩu lệnh đó, mời gọi các học trò tiến sâu vào quỹ đạo tình yêu nơi Ngài để có được bình an và thoát vượt mọi sợ hãi.
Đức Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô 2 cũng đã khởi đầu triều đại Giáo hoàng của mình với thông điệp ‘Đừng sợ’. Đây không phải là lời trấn an mang tính tâm lý nhưng là lời mời gọi chúng ta hãy đi sâu vào cảm thức đức tin để luôn bám chặt vào Thiên Chúa, Đấng mang lại niềm vui và sự an bình. Vì thế bắt đầu mùa vọng để khai mở năm thánh 2000, Ngài đã gửi đi bức thông điệp để nhắn nhủ mọi người, đặc biệt các bạn trẻ: “ Đừng sợ, hãy mở cửa đón Đức Kitô” (Don’t be afraid, open the door to Christ).
Kinh thánh Cựu ước kể lại câu chuyện về bà Sara vợ ông Abraham. Bà Sara đã già nua, đến tuổi gần đất xa trời, nhưng Đức Chúa lại nói cho bà biết bà sẽ sinh con trai. Có lẽ bà nghĩ Thiên Chúa cũng có đầu óc khôi hài, nên bà đã phì cười. Thần sứ hỏi tại sao bà cười, hay bà nghi ngờ và không tin lời Chúa nói. Bà chối phắt vì sợ (St 18, 16). Sự sợ hãi đã làm lịm tắt nụ cười trên đôi môi của bà. Nhưng khi bà sinh con, niềm vui đã trở lại, vì bà đã hoàn toàn tin tưởng nơi Chúa. Abraham được mệnh danh là cha của những kẻ tin. Còn bà Sara, (theo nguyên ngữ tiếng Aram, có nghĩa là ‘người đàn bà cười’), đã tìm lại niềm vui và thoát khỏi sợ hãi, vì cuối cùng bà cũng tin vào lời của Đức Chúa.
Vì vậy, để có được niềm vui, chúng ta phải quy hướng trọn vẹn về Chúa. Niềm vui và sự bình an chân thật không đến từ những ồn ào náo nhiệt bên ngoài của ngày lễ Giáng sinh, nhưng niềm vui phát xuất từ sâu tận bên trong tâm hồn. Chúng ta nhìn vào mẫu gương Mẹ Maria. Sau khi thưa lời xin vâng và đón nhận Đức Giêsu đến ẩn cư trong cung lòng mình, Mẹ liền vội vã lên đường với niềm vui tròn đầy. Vừa đến nhà bà chị họ Isave, Đức Maria đã thốt lên: “ Linh hồn tôi ngợi khen Đức Chúa, thần trí tôi hớn hở vui mừng trong Chúa Đấng cứu chuộc tôi” (Lc 1, 39). Đó là niềm vui sâu xa trong tâm hồn của những ai luôn sống kết hợp với Chúa là Chúa của niềm vui.
Thưa ông chúng tôi phải làm gì?
Để có được niềm vui thực sự, chúng ta cũng phải đặt ra câu hỏi giống dân Do thái ngày xưa khi nghe Gioan rao giảng: “ Thưa ông, chúng tôi phải làm gì?”. Câu trả lời của Gioan trong Tin mừng hôm nay cũng là sứ điệp Giáo hội muốn nhắn gửi đến chúng ta :“ Ai có hai áo hãy chia cho người không có…. Đừng đòi hỏi quá mức đã ấn định … Chớ hà hiếp ai, cũng đừng chiếm đoạt của người khác, hãy bằng lòng với đồng lương của mình” (Lc 3, 10-14). Điều mà Thánh Gioan tiền hô khuyên nhủ dân chúng là hãy thành tâm chỉnh sửa lối sống, thực thi công bằng và sống bác ái đối với nhau. Con đường đến với Chúa và con đường đến với tha nhân cũng chỉ là một, bởi vì tha nhân chính là bí tích hiển thị dung mạo của Đức Kitô, như Ngài đã nói: “Vì xưa Ta đói các ngươi đã cho ăn, Ta khát các ngươi đã cho uống, Ta trần trụi các ngươi đã cho mặc, Ta đau yếu hay ở tù các ngươi đã thăm nom” (Mt 25, 40).
Triết gia Nietzche đã có lần tuyên bố: “ Tha nhân là hỏa ngục”. Ông là một người vô thần, không tin Thiên Chúa nên không thể nào khám phá ra hình ảnh Thiên Chúa nơi những con người mà ông gặp gỡ hằng ngày. Ngược lại như Thánh Giacôbê đã viết: “ Ai nói mình yêu mến Thiên Chúa mà giận ghét anh em, đó là kẻ nói dối”. Thánh Gioan tiền hô là người dọn đường để chúng ta đến với Chúa, và con đường để đến được với Chúa phải đi ngang qua tha nhân.
Trước lễ Giáng sinh, chúng ta vẫn thường gửi những cánh thiệp để chúc nhau một lễ Noel vui tươi và an bình. Niềm vui và sự bình an đó chỉ có thể đạt được khi chúng ta biết giao hòa thực sự với Chúa và với nhau, gạt bỏ hết những thù hận và chia cách.
Có một vị linh mục đã có sáng kiến trang trí cho ngày lễ Giáng sinh bằng cách dựng một máng cỏ với cây Thánh giá bên cạnh thay cho cây Noel. Sáng kiến này khá độc đáo, bởi vì theo Ngài, Chúa Giêsu đến trần gian để bắt đầu cuộc hành trình yêu thương nơi chuồng bò Belem và kết thúc cuộc hành trình ấy nơi đỉnh cao Calvê. Máng cỏ Belem và Thập giá núi Sọ là hai thông số của một thực tại duy nhất, đó là tình yêu Thiên Chúa dành trao cho con người. Vì thế muốn hưởng nhận niềm vui Giáng sinh cách thật sự, chúng ta cũng phải cảm thấu và hiển thị tình yêu một cách rõ nét, không phải chỉ qua những buổi tham dự phụng vụ để đến với Chúa, mà còn trong trọn cuộc sống để đến với nhau, nhất là phải cải thiện mối tương quan với mọi người như lời nhắn nhủ của thánh Gioan tiền hô ngày hôm nay.
Kết luận
Chúa Nhật hôm nay còn được gọi là Chúa Nhật Gaudete, Chúa Nhật của niềm vui và cũng là Chúa Nhật hồng giữa mùa tím. Đạo Công giáo là đạo của niềm vui, đạo của mầu hồng tươi sáng. Chúa đến trần gian không phải để thiết lập một tôn giáo như người ta vẫn hay nghĩ tưởng. Hai ngàn năm trước, Ngài đi sâu vào phận người để công bố cho chúng ta một tin vui, đó là tin Thiên Chúa yêu thương con người. Tin vui hay Tin mừng này khởi đầu từ máng cỏ Belem và đạt đến đỉnh điểm khi Ngài bị treo thân trên Thập giá. Chúa Giêsu đến trần gian và mời gọi chúng ta nên thánh, nhưng như DonBosco đã nói cho các học sinh: “Bí quyết nên thánh là luôn sống vui tươi và chu toàn bổn phận của mình”. Cũng tương tự, Thánh Phanxicô Salê cũng dí dỏm nói rằng: “Một vị thánh buồn là một vị thánh thật đáng buồn”. Chớ gì chúng ta cảm nhận được niềm vui thánh thiện trong dịp lễ Giáng sinh sắp tới cũng như trong suốt cả ‘mùa vọng lớn’ là chính cuộc lữ hành đức tin chúng ta ngày hôm nay.
Lm G.B Trần Văn Hào, SDB
SUY NIỆM: THIÊN ĐÀNG LÀ THẾ ĐÓ
“Mừng vui lên Sion, này đây Chúa ngươi đến rồi.
Mừng vui lên Sion, Ngài khấng nghe lời ngươi đó.
Ngài dẫn đưa ngươi, qua những hố sâu, qua núi đồi,
Về nơi an vui, nơi suối mát trong đẹp tươi.”
Đó là lời reo ca thoát thai từ niềm tin son sắt của tiên tri Sôphônia trong cảnh tang tóc khổ đau của kiếp lưu đày biệt xứ.
Số là vào thế kỷ thứ 7 trước Công nguyên, vùng đất Do thái bị áp lực và sâu xé bởi đoàn quân viễn chinh Assyria hùng mạnh ở phía Bắc và vương quốc Aicập rộng lớn ở phía Nam. Ngoài ra còn phải đương đầu với tệ nạn cướp bóc, sách nhiễu của các nước lân bang. Triều đình Do thái bị phân năm xẻ bảy. Người thì muốn cấu kết với Assyria để tránh tai hoạ, kẻ thì đòi liên minh với người Assur để chống giặc phương Bắc. Tình trạng rối rắm, bất ổn, chia rẽ, lo sợ đã làm đất nước nhỏ bé Giuđa rơi vào hoàn cảnh khốn đốn, kiệt quệ chưa từng thấy. Rốt cuộc Giêrusalem bị dày xéo, đền thờ rơi vào tay giặc, và dân cư phải đi lưu đày. Kiếp nô lệ cho đế quốc Assur bắt đầu.
Vào khoảng năm 609 trước Thiên Chúa giáng sinh, đế quốc Assur bắt đầu suy yếu. Tin tưởng ngày Giavê ra tay cứu thoát, thấy trước thời kỳ khôi phục quốc gia Giuđa, Sôphônia đã phấn chấn tâm hồn người dân lưu đày bằng lời reo vui: “Hỡi thiếu nữ Sion, hãy cất tiếng ca! Hỡi nhà Israel hãy vui mừng! Vì Chúa đã cất án phạt trên ngươi. Địch thù của ngươi, Ngài bắt phải tháo lui. Vua Israel là Chúa ở giữa ngươi, ngươi không còn phải sợ khổ cực nữa” (Xp 3:14-15).
Đây là niềm vui lớn lao cho toàn dân. Vui vì được Giavê giải thoát. Vui vì Chúa đến ở với dân Người. Chính Thánh Phaolô cũng đã nhắc đến niềm vui cứu độ này cho cộng đoàn tiên khởi Philip: “Anh em hãy vui mừng lên… vì Chúa đã gần bên” (Phi 4:4-5). Đây chính là chủ đề của Chúa nhật thứ 3 mùa vọng. Màu tím trong phụng vụ được thay bằng màu hồng. Qua đó, Giáo hội kêu mời dân Chúa hãy đổi mới thái độ sống, hãy hân hoan vui mừng, hãy hát lên, vì khổ đau kinh hoàng sẽ qua đi và bình an của trời cao đang ngự đến.
Hãy đổi mới thái độ sống cũng chính là câu trả lời của Thánh Gioan Tiền hô khi dân chúng đến hỏi “Chúng tôi phải làm gì?”
Theo Thánh Gioan, để đón chào Sứ giả Bình an, để tiếp nhận Hạnh phúc của trời cao, thì “ai có hai áo, hãy cho người không có, ai có của ăn, cũng hãy làm như vậy… Đừng đòi gì quá mức ấn định… Đừng ức hiếp ai, đừng cáo gian ai.” Phải chăng vị ngôn sứ đã muốn làm nổi bật chân lý: Hãy thương người để gặp được Chúa.
Khi hết lòng tu chỉnh thái độ sống của mình đối với anh chị em chung quanh, khi cố gắng thực thi công bình, bác ái, yêu thương và san sẻ, khi quyết tâm thay đổi tính khí xung giận hận thù, là tôi đang chân thành mở ngỏ đón mừng Đấng Cứu Thế ngự đến, là khơi dòng cho nguồn bình an tuôn tràn đến người thiện tâm, và làm cho thiên đàng thật sự chớm nở nơi trần thế.
Người Nhật thường kể cho nhau nghe câu chuyện về một hiệp sĩ Samurai hung bạo, cộc cằn không ai bằng. Một hôm chàng ta đến gặp một vị thiền sư và nói:
– Xin hãy chỉ cho tôi biết thiên đàng là gì và hoả ngục là gì?
Vị thiền sư đưa mắt nhìn con người thô bạo từ đầu đến chân rồi thất vọng trả lời:
– Dạy cho ngươi biết thế nào là thiên đàng và thế nào là hoả ngục ư? Ta không thể dạy cho ngươi bất cứ điều gì cả. Vì ngươi là một kẻ hung bạo, thô lỗ. Ngươi là nỗi tủi nhục cho hàng ngũ hiệp sĩ Samurai. Hãy cút khỏi mặt ta. Ta không chịu được ngươi nữa.
Nghe những lời sỉ vả ấy, chàng hiệp sĩ nổi nóng, liền rút gươm định chém đầu vị thiền sư. Nhưng vị này giơ tay ngăn lại và nói:
– Hỏa ngục là thế đó!
Chợt nhận ra đây là bài học thực tiễn của nhà tu hành, chàng hiệp sĩ vội dừng tay. Sự hối hận bỗng đâu dâng tràn tâm hồn, chàng ta hiểu rằng vị thiền sư muốn hy sinh cả mạng sống để dạy cho mình bài học về hoả ngục. Thế rồi chàng từ từ hạ gươm xuống, cho vào bao, đoạn đến quì gối trước mặt vị thiền sư với tất cả sự thành tâm sám hối. Vừa nâng chàng dậy, vị thiền sư vừa nhìn sâu vào đôi mắt của chàng và nói:
– Thiên đàng là thế đó!
Thiên đàng đã hiện hữu nơi cõi thế. Đấng Cứu Thế đã đến trần gian. Một Hài Nhi đã sinh ra đời. Nhưng, nếu không biết thành tâm sám hối, đổi mới thái độ, làm sao người ta có thể cảm thấu được hạnh phúc thiên đàng là gì, Chúa Hài đồng là ai, hay niềm vui cứu độ là chi. Phải chăng vì bao lâu nay tính nóng nảy, giận hờn, ích kỷ, và nhất là vì thiếu hành vi sám hối mà người ta đã gây ra không biết bao nhiêu quang cảnh tan nát, lưu đày, hoả ngục cho chính mình và cho tha nhân?
Nhưng nếu biết sống an hoà với mọi người, biết chia sẻ cứu giúp những ai bần cùng khốn khó, biết chế ngự thói xấu tật hư, biết hướng lòng lên với trời cao bằng kinh nguyện và lời tri ân, thì như lời Thánh Phaolô đoan quyết, “bình an của Thiên Chúa sẽ gìn giữ lòng trí của anh em trong Đức Giêsu Kitô” (P1 4:7)
Vinh danh Thiên Chúa trên trời. Bình an dưới thế cho người thiện tâm.
Lm. Phêrô Bùi Quang Tuấn
SUY NIỆM: ANH EM HÃY VUI LUÔN TRONG NIỀM VUI CỦA CHÚA
Linh mục Antony de Mello đã kể lại câu chuyện sau đây về một nhà tu Ấn Độ nổi tiếng. Vị tu sĩ đáng kính này đã nhận định về cuộc đời của mình như sau: “Khi còn trẻ, tôi là một con người hăng say cách mạng và lời cầu nguyện của tôi lúc đó dâng lên Thiên Chúa là: “Lạy Chúa, xin ban cho con sức mạnh để thay đổi trọn cả thế giới này”. Nhưng rồi khi tôi sống đến nửa đời người, tôi ý thức là mình chưa thay đổi được ai cả, tôi ít tự phụ hơn và cầu nguyện cùng Chúa như sau: “Lạy Chúa, xin ban cho con một ơn này mà thôi, là có thể thay đổi được những ai mà con gặp hằng ngày, những người thân trong gia đình, những bạn bè. Chỉ được như thế thôi thì con cũng mãn nguyện lắm rồi”. Nhưng giờ đây đến lúc già, tháng ngày đời tôi sắp tàn, tôi ý thức mình đã tự phụ và điên rồ, tôi chỉ còn cầu nguyện như sau: “Lạy Chúa, xin ban cho con ơn thay đổi chính bản thân con”. Nếu tôi đã sống và cầu nguyện như thế ngay từ đầu cuộc đời của tôi, thì tôi đã không uổng phí cuộc sống của mình”.
Lời tự thú trên đây của nhà tu hành người Ấn Độ nhắc chúng ta một điều căn bản là, hãy thay đổi chính bản thân của mình trước để có thể giúp anh chị em mình, xã hội mình thay đổi sau đó. Truyền thống đạo đức từ ngàn xưa còn nhắc mỗi người chúng ta hãy “tu thân, tề gia” rồi mới mong “trị quốc, bình thiên hạ”. Bởi vì, mọi con đường đi xa đều bắt đầu từ những chỗ gần. Mọi ngọn núi cao đều khởi đầu từ nơi đất thấp.
Chúa Nhật hôm nay được gọi là Chúa Nhật “màu hồng” hay Chúa Nhật của niềm vui. Bài đọc I được trích trong sách ngôn sứ Xôphônia. Ông sống vào khoảng thế kỷ VII TCN, vào những năm trước khi vua Giosia thực hiện cuộc cải cách tôn giáo. Khi đó, nước Do thái đang ở trong một tình trạng tồi tệ: bên trong thì đạo đức suy dồi, bên ngoài thì họa xâm lăng đang rình sẵn. Mặc dù vậy, Xôphônia vẫn kêu gọi dân chúng hãy vui lên, lý do là vì: “Án lệnh phạt ngươi Thiên Chúa đã rút lại, và thù địch của ngươi Ngài đã đẩy lùi xa”. Giữa cảnh ngặt nghèo như vậy, Thiên Chúa vẫn cứ đoái thương nhìn đến và tha thứ mọi lỗi lầm cho toàn dân.
Cũng trong tâm tình đó, trong bài đọc thứ II, Thánh Phaolô kêu gọi tín hữu Philipphê:“Anh em hãy vui luôn trong niềm vui của Chúa, tôi nhắc lại, vui lên anh em!”. Niềm vui này không chỉ là một tình cảm, nhưng phát sinh những hoa trái cụ thể trong cuộc sống, bằng cách sống hiền hòa và rộng rãi với mọi người.
Nhưng niềm vui đó chỉ trọn vẹn khi chúng ta biết hoán cải cuộc sống của mình. Quả vậy, việc chuẩn bị hang đá có ích gì, khi lòng chúng ta vẫn còn đó những hận thù, bất công, chia rẽ… Vậy chúng ta phải làm gì ? Đó cũng là câu hỏi của những người đến với Gioan Tẩy Giả mà bài Tin Mừng hôm nay đã thuật lại. Theo lời của vị Tiền Hô: Trước tiên, hãy trở về bằng việc thực hành bác ái: “Ai có hai áo, thì chia cho người không có ; ai có gì ăn, thì cũng làm như vậy”. Bác ái không phải là bố thí những gì dư thừa, nhưng phải là chia sẻ trong tinh thần “nhường cơm sẻ áo”.
Trở về còn là sống công bình và chu toàn công việc bổn phận hằng ngày của mình. Đối với những người thu thuế, thì thánh nhân khuyên: “Đừng đòi hỏi gì quá mức đã ấn định cho các anh.” Đối với binh lính thì “Chớ hà hiếp ai, cũng đừng tống tiền người ta, hãy an phận với số lương của mình”. Thánh Gioan đã không kêu gọi người ta phải ra khỏi môi trường cũ. Ngài chỉ kêu gọi người ta từ bỏ nếp sống cũ.
“Đời thay đổi khi chúng ta thay đổi” là tựa đề một cuốn sách của nhà văn Andrew Matthews được bán khá chạy trong mấy năm vừa qua. Nội dung cuốn sách nói về một người đàn ông đang thất vọng cùng cực nói với một học giả. Ông đến và nói với vị học giả này rằng: “Thưa ngài, đời tôi thế là hết Tôi chẳng còn gì cả. Tất cả tiền đã hết ! Tôi đã mất tất cả!”. Vị học giả hỏi lại: “Thế anh còn nhìn thấy, nghe thấy, đi lại … được đấy chứ ?”. Người đàn ông đáp : “Thưa ngài vâng!?”. Nhà học giả nói: “Vậy thì tôi cho rằng cái gì anh cũng còn, chỉ có tiền là mất!”.
Chỉ với một cách nhìn nhận khác mà cuộc đời một người thay đổi: từ chỗ bi quan, tưởng chừng mọi thứ đã kết thúc, sang chỗ lạc quan, có thể sẵn sàng bắt tay vào làm lại từ đầu… Trong cuộc sống thường nhật của chúng ta cũng như vậy. Sự việc thì vẫn thế, chỉ cách nhìn của chúng ta thay đổi, thế là cuộc đời cũng thay đổi …
Phụng vụ Lời Chúa Chúa Nhật thứ III của Mùa Vọng hôm nay một lần nữa mời gọi chúng ta sám hối để có thể trở về với Chúa. Nhưng sám hối không chỉ là quay trở về với quá khứ, mà còn hướng đến một tương lai tốt đẹp hơn. Sám hối không chỉ có tính cách cá nhân, mà còn mang tính liên đới trong cộng đoàn. Sám hối không chỉ là một cảm xúc mông lung, nhưng chính là một quyết tâm hành động. Sám hối không chỉ là hướng tới đời sống thánh thiện, mà là trở về với một đấng thánh: Chúa Giêsu Kitô.
Vì thế, sám hối chính là dành cho Chúa Ki tô cơ hội để Người thanh tẩy tâm can, thay đổi con người, nhất là để Người biến những tâm tình và ước muốn của chúng ta nên giống những tâm tình và ước muốn của Người.
Thay vì sám hối bên ngoài, Chúa Kitô muốn chúng ta thật sự hướng lòng về Người. Thay vì kiêu căng tự mãn, Chúa muốn chúng ta thực sự khiêm tốn để nên giống Người. Thay vì nô lệ cho của cải, tiền bạc, Chúa Kitô muốn chúng ta hãy ra khỏi nỗi bận tâm về mình mà nhường cơm sẻ áo cho anh em.
Mùa Vọng là mùa của hy vọng. Thiên Chúa không bao giờ thất vọng về con người. Cho dù con người có sa ngã, phản bội, Thiên Chúa vẫn theo đuổi chương trình cứu độ của Người. Cho dù thấp hèn tội lỗi, con người vẫn mang hình ảnh cao đẹp của Thiên Chúa, nên mỗi người đều được Thiên Chúa tin tưởng, yêu thương. Mùa Vọng mời gọi chúng ta sám hối, đồng thời cũng kêu gọi chúng ta hãy hoàn toàn phó thác và hy vọng nơi Người. Trước khi cố gắng thay đổi môi trường chúng ta đang sống, chúng ta hãy thay đổi chính con người của mình trước.
Lạy Chúa Giêsu, sám hối là dọn đường cho Chúa đến, sám hối cũng là dọn lối để đến với tha nhân. Xin dạy chúng con biết bày tỏ lòng sám hối bằng cách mềm mại để Chúa uốn nắn, và quyết tâm sống công bình bác ái với anh em. Amen.
Lm Giuse Nguyễn Văn Tuyên
SUY NIỆM: SỰ SÁM HỐI CHÂN THÀNH .
Người Việt Nam được coi là một dân tộc hiếu khách. Vì thế, khi khách đến nhà thì “không gà thì vịt” và cố gắng tiếp đón làm sao để “vui lòng khách đến, vừa lòng khách đi”. Thực vậy, khi có khách đến thăm, người ta thường thăm dò ý muốn sở thích của vị khách để tiếp đãi cho chu đáo. Khách càng sang, càng cao qúy người ta càng chuẩn bị kỹ lưỡng từ trang trí nhà cửa, sân vườn đến các món ăn mà vị khách ưa thích. Cũng bởi sự hiếu khách đó, mà người Việt Nam thường tự trách mình thất lễ khi thiếu sự chuẩn bị mà khách lại đột xuất viếng thăm.
Cách đây hơn 2.000 năm người dân Palsetin cũng háo hức đón chờ một thượng khách đến viếng thăm. Một vị khách mà cả pho Cựu ước là bằng chứng sự trăn trở đợi chờ. Đó chính là Đấng Thiên Sai, Đấng Messia sẽ đến để thực hiện lời hứa cứu độ cho nhân trần. Hôm nay họ nghe Gioan rao giảng Đấng đó đã đến nhân trần. Đấng mà cha ông họ ngày đêm mong chờ mà chưa có diễm phúc gặp gỡ, nay quả là phúc đức cho họ được diện kiến Đấng Thiên sai. Họ tràn ngập niềm hân hoan. Họ chạy đến Gioan để tư vấn, xem phải làm gì để vui lòng Đấng Messia? Từ những người nông dân chất phác đầu hôm sớm mai nơi ruộng vườn đến các nhà thu thuế và quan quyền đều muốn có một động tác chuẩn bị thật chu đáo để đón tiếp Đấng Messia. Nhưng lạ thay, Gioan không bảo họ trang trí nhà cửa phố xá cho nguy nga lộng lẫy. Gioan không bảo họ chuẩn bị các món ăn đặc sản của dân tộc để thiết đãi Đấng Messia. Gioan đề nghị họ một cung cách sống để vui lòng Đấng Messia. Đối với đám đông dân chúng hãy biết sống chia sẻ với nhau. Hãy sống đùm bọc nhau trong tình bác ái chân thành qua việc chia sẻ cơm ăn, áo mặc. Đối với người thu thuế và người giầu có hãy sống công bình bác ái. Đừng cho vay nặng lãi. Đừng chồng chất thêm gánh nặng cho dân bằng sưu cao thuế nặng. Hãy sống bằng một trái tim nhân ái biết xót thương kẻ bần cùng lầm than. Đối với binh lính, Gioan đề nghị hãy biết thương dân, đừng hà hiếp bóc lột, đừng sống theo kiểu tham quan vô nại, hãy sống theo chức vụ của mình là để bảo vệ và gìn giữ sự an ninh cho dân làng.
Nghe lời Gioan ai nấy đều muốn thay đổi lối sống cho đẹp lòng Đấng Messia. Từng đoàn người đến sông Giordan. Trong đó có đủ mọi thành phần già trẻ, lớn bé. Quyền qúy cao sang và đói khổ bần hàn. Tất cả đều cúi mình sám hối. Tất cả đều muốn thay đổi lối sống. Sửa lại những quanh co gian trá của lòng người. Lấp đầy những hố sâu của ngăn cách bằng tình yêu chân thành. Và san bằng núi đồi kiêu căng bằng đời sống hoà hợp mến yêu. Một bầu khí thật vui tươi và an bình trải rộng khắp giòng sông Giordan. Một niềm hy vọng cho một thế giới không còn bất công, không còn hận thù chỉ còn có sự chia sẻ, cảm thông trong yêu thương chân thành. Một bầu khí hứa hẹn những ngày tháng thanh bình như lời tiên tri Isaia đã nói: “sói nằm chung với chiên con. Trẻ con thò tay vào hang rắn độc. Người ta sẽ lấy lưỡi gươm mà rèn nên lưỡi cầy và nhân loại sẽ cùng nhau hát vang tiếng hát hoà bình”.
Hôm nay, Giáo hội cũng gợi lại hình ảnh đó để nhắc nhở con người thời nay. Chúa đã đến với chúng ta hôm nay qua tha nhân, qua các bí tích. Chúa sẽ đến với chúng ta trong ngày cuối cùng của đời người dương gian, và Chúa sẽ đến trong uy nghi vinh hiển trong ngày quang lâm. Vậy có ai đó đã tự hỏi lòng mình: tôi phải làm gì để đón tiếp Chúa? Nếu chúng ta tin rằng Chúa đang hiện diện giữa chúng ta, liệu rằng chúng ta có gì để dâng cho Chúa? Có lẽ Chúa không cần chúng ta xây nhà nguy nga lộng lẫy cho Chúa. Chúa cũng không cần chúng ta trải thảm lót đường cho Chúa. Chúa chỉ cần chúng ta dâng cho Chúa tấm lòng thanh sạch không vương vấn tội nhơ. Một con tim tràn đầy tình yêu thương đồng loại. Một tấm lòng muốn sửa đổi, muốn thăng tiến bản thân cho tốt hơn, cho đúng với giáo huấn và lề luật của Chúa.
Có một câu chuyện ngụ ngôn kể rằng: Khi Chúa giáng sinh, muôn loài đều tới mừng Chúa. Mỗi loài đều dâng cho Chúa chút quà. Chị bò cái dâng sữa, cậu khỉ biếu Chúa mấy trái cây nhỏ, chú sóc nâu bé nhỏ tình nguyện ở lại làm đồ chơi cho Chúa. Chúa hài đồng vui vẻ nhận tất cả.
Đang lúc các thú vật quây quần bên Chúa, thì chàng cáo xuất hiện. Các con vật đều ghét cáo, vì hắn gian manh quỉ quyệt. Chúng chận không cho cáo đến gần Chúa và tự hỏi không biết cáo định âm mưu gì. Cáo nói rằng, cáo đến dâng lễ vật cho Chúa, nhưng chẳng thấy cáo mang theo lễ vật. Chúa ra hiệu cho cáo vào. Quì bên Chúa hài đồng chàng cáo thì thầm:
– Lạy Chúa, con xin dâng lên Chúa lòng quỷ quyệt của con!
Mọi con vật bỡ ngỡ:
– Dâng gì kỳ cục vậy?
Nhưng cáo vui cười hớn hở, còn Chúa đặt hai tay trên đầu cáo tỏ dấu ưng thuận chúc lành.
Có lẽ đó là món quà mà Chúa cần chúng ta dâng cho Chúa. Dâng lên Chúa chính tội lỗi, yếu đuối của mình. Dâng cho Chúa là hứa với Chúa từ nay sẽ thôi không theo đường cũ, quyết ăn ở ngay lành, sống công bình bác ái và thân ái với mọi người. Ước mong những ngày chuẩn bị mừng lễ giáng sinh với sự trang hoàng bên ngoài bằng hang đá, cây thông, đèn sao lấp lánh, mỗi người chúng ta cũng chuẩn bị một món quà từ tấm lòng sám hối ăn năn để từ trong sâu thẳm cõi lòng có thể rộn ràng lên câu hát “vinh danh Thiên Chúa trên trời, bình an dưới thế cho loài người Chúa thương”. Amen.
Lm Jos. Tạ Duy Tuyền