THỨ SÁU TUẦN X THƯỜNG NIÊN NĂM C
Mt 5,27-32
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Mat-thêu
27Khi ấy, Chúa Giê-su phán cùng các môn đệ rằng: “Các con đã nghe dạy người xưa rằng: “Chớ ngoại tình”. 28Phần Thầy, Thầy bảo các con: Ai nhìn người nữ mà ước ao phạm tội, thì đã ngoại tình với người ấy trong lòng rồi. 29Nếu mắt bên phải con làm con vấp phạm, thì hãy móc quăng khỏi con đi: thà mất một chi thể còn lợi cho con hơn là toàn thân bị ném vào hoả ngục. 30Và nếu tay phải con làm con vấp phạm, thì hãy chặt mà quăng đi, vì thà mất một chi thể còn lợi cho con hơn là toàn thân bị ném vào hoả ngục. 31“Có lời dạy rằng: “Ai bỏ vợ mình, hãy trao cho vợ một giấy ly dị”. 32Phần Thầy, Thầy bảo các con: bất cứ ai bỏ vợ mình-ngoại trừ vì lý do gian dâm-là làm cớ cho vợ ngoại tình; và ai cưới người vợ bị bỏ, cũng phạm tội ngoại tình nữa”.
SUY NIỆM 1: THIÊN CHÚA CỦA NIỀM HY VỌNG
Chúa tiếp tục kiện toàn Lề Luật. Bằng nội tâm hoá. Giữ luật không phải theo hình thức bề ngoài. Nhưng từ đáy sâu tâm hồn. Đó là diệt tận căn sự dữ. Thực ra việc làm chỉ là kết quả cuối cùng. Chỉ là phần ngọn. Phần gốc khởi đầu và ăn sâu trong tâm hồn. “Bất cứ ai nhìn người phụ nữ mà thèm muốn, thì trong lòng đã ngoại tình với người ấy rồi”.
Phải diệt trừ tội lỗi tận gốc. Vì sự sống. Đây là kiện toàn Lề Luật ở mức cao nhất. Luật cũ đưa đến sự chết. Luật mới đưa đến sự sống. Chịu thiệt thòi đời này để được sự sống đời đời. “Nếu tay phải của anh làm cớ cho anh sa ngã, thì hãy chặt mà ném đi; thà mất một phần thân thể, còn hơn là toàn thân phải sa hoả ngục”.
Thiên Chúa là Thiên Chúa của sự sống. Của niềm hy vọng. Những ai phục vụ Chúa. Chịu thiệt thòi ở đời này. Đừng nghĩ rằng thế là hết. Là chết. Chúa sẽ mở ra con đường hy vọng mới. Mở ra sự sống mới. Ê-li-a tuyệt vọng. Vì cuối cùng chỉ còn mình ông thờ phượng Chúa. Ông bị săn đuổi sắp chết. Sẽ chẳng còn ai tiếp tục thờ phượng Chúa. Nhưng trong cơn gió thoảng nhẹ nhàng, Chúa cho ông thấy cả một niềm hy vọng, một sự sống mới nảy sinh. “Ngươi hãy đi con đường ngươi đã đi trước qua sac mạc cho tới Đa-mát mà về. tới nơi, ngươi sẽ xức dầu phong Kha-da-ên làm vua A-ram; Còn Giê-hu con của Nim-si, ngươi sẽ xức dầu tấn phong nó làm vua Ít-ra-en. Ê-li-sa, con Sa-phát, người A-vên Mơ-khô-la, ngươi sẽ xức dầu tấn phong nó làm ngôn sứ thay cho ngươi” (năm chẵn).
Thánh Phao-lô quả quyết điều đó. Ngài có thể bị xua đuổi, hành hạ. Nhưng như thế sự sống của Chúa càng tỏ hiện. “Chúng tôi luôn mang nơi thân mình cuộc thương khó của Đức Giê-su, để sự sống của Đức Giê-su cũng được biểu lộ nơi thân mình chúng tôi. Thật thế, tuy sống, chúng tôi hằng bị cái chết đe doạ vì Đức Giê-su, để sự sống của Đức Giê-su cũng được biểu lộ nơi thân xác phải chết của chúng tôi”. Càng chịu đau khổ vì Chúa, thì sự sống của Chúa càng mạnh mẽ. Càng chết cho Chúa thì sự sống sẽ càng sung mãn. Và sẽ dẫn đến sự sống lại. Sự sống đời đời. Đó chính là niềm hy vọng. “Quả thật, chúng tôi biết rằng Đấng đã làm cho Chúa Giê-su trỗi dậy cũng sẽ làm cho chúng tôi được trỗi dậy với Chúa Giê-su, và đặt chúng tôi bên hữu Người cùng với anh em” (năm lẻ).
Hãy diệt trừ tội lỗi. Dù phải chịu đau khổ. Kể cả mất mạng sống. Nhưng Chúa sẽ trả lại cho ta sự sống. Sự sống đích thực. Sung mãn. Vĩnh cửu.
ĐTGM Giuse Ngô Quang Kiệt
SUY NIỆM 2 : CHỚ NGOẠI TÌNH VÀ CHỚ LY DỊ
Bài Tin Mừng hôm nay nhắc nhở những ai đang sống bậc hôn nhân : không được ngoại tình và không được ly dị.
Không được ngoại tình để bảo vệ tính cách đơn hôn của hôn nhân là một vợ một chồng; Không được ly dị để duy trì tính cách vĩnh viễn của hôn nhân.
- Có thể nói gia đình ngày nay đang đi qua khủng hoảng. Sống thử, sống chung không hôn nhân, ngừa thai, phá thai, ly thân, ly dị ngày càng nhiều và trở thành hiện tượng phổ biến. Đức Giáo hoàng Gioan-Phaolô II nói con người thời đại ngày nay là con người mang “tâm thức ủng hộ ly dị”.
- Liên HĐGM Á Châu 2004 nhận định rằng: Những thực tại mới mẻ đang làm lung lay nền tảng ổn định của nhiều gia đình. Nền văn hoá tự do mới toàn cầu đang nổi dậy và hô hào cho cá nhân chủ nghĩa, cho ích kỷ và thèm muốn, cho những lối sống và cách suy nghĩ nặc mùi thực dụng, tục hóa, đang là mối đe dọa cho gia đình. Toàn cầu hóa cũng kèm theo nghèo đói cùng cực, làm gia tăng phong trào di dân ồ ạt. Chiến tranh cùng với những mâu thuẫn tranh chấp đã xua đuổi con người ra khỏi mái ấm gia đình của mình.
- Việc gia tăng các gia đình ly hôn và đổ vỡ là dấu hiệu cho thấy tình trạng rạn nứt trong gia đình. (Đề tài học hỏi Năm tân Phúc Âm hóa đời sống gia đình, Tháng 06/2014 Gia đình loan báo Tin mừng: Tình nghĩa phu thể).
Vì thế, ngoại tình, ly dị là điều không thể chấp nhận được. Bởi vì đây là thái độ làm của con người quay lưng lại đối với Luật Chúa, phản bội lại tình nghĩa phụ phụ, và phá hủy ý định của Thiên Chúa.
Ngoại tình và ly dị là đi ngược lại giáo huấn của Thiên Chúa về hôn nhân; là xúc phạm đến phẩm giá của hôn nhân, làm tổn hại hạnh phúc gia đình cũng là vi phạm giao ước với Thiên Chúa, phản bội Tình yêu. Đó là tội lỗi.
Người Kitô hữu cần phải ý thức hơn nữa về tính đơn hôn và vĩnh viễn của đời sống hôn nhân. Hai đặc tính này là đặc điểm, cốt lõi của hôn nhân Công giáo. Vì, ngay từ ban đầu Thiên Chúa đã dựng nên một người nam và một người nữ; cả hai liên kết với nhau bằng giao ước hôn nhân, đòi buộc cả hai phải chung thủy với nhau để bảo vệ tình vợ chồng, bảo vệ tính toàn vẹn vĩnh viễn của đời sống vợ chồng. Đó là ý định của Thiên Chúa về hôn nhân. “Sự gì Thiên Chúa đã phối hợp, loài người không được phân ly” (Mt 19, 6).
Người Kitô hữu sống Bí tích hôn nhân là luôn trung thành, bền đỗ với ơn gọi hôn nhân và gia đình; trung tín với luật Chúa về hôn nhân; và quyết tâm từ bỏ thái độ phản bội bất trung, để trung tín cho đến cùng lề luật của Chúa. Amen.
Lm. Duy Khang
SUY NIỆM 3:
Tiếp nối phần nói về sự kiện toàn lề luật của Chúa Giê-su, bài Tin Mừng hôm nay đề cập đến việc “cấm ngoại tình” từ tư tưởng, lời nói đến hành động và phải xa lánh dịp tội cách dứt khoát.
1. Tránh xa dịp tội
Việc Chúa Giê-su nói cái gì trở nên dịp tội thì hãy lo cắt đi, chấp nhận mất một bộ phận mà tránh được hoả ngục. Ở đây không hiểu theo nghĩa đen là phải chặt tay móc mắt, vì nếu thế thì không còn ai toàn vẹn vì bản năng yếu đuối của con người. Điều Chúa muốn nói ở đây chính là “phòng bệnh hơn chữa bệnh”. Nghĩa là phải cất đi và xa lánh những nguy cơ có thể đẩy chúng ta đến phạm tội, dù phải chấp nhận phần thiệt về mình, như lánh xa những ấn phẩm đen, không đến những nơi chốn không thích hợp, tránh dùng những thức uống làm mình mất kiểm soát…
Luật Môsê chỉ cấm ngoại tình bằng hành động, nhưng Chúa Giê-su muốn con cái Thiên Chúa phải có một tâm hồn trong sạch từ tư tưởng đến lời nói việc làm. Khi trong lòng có ý nghĩ đen tối và ao ước phạm tội thì đã là tội rồi. Toà án thế gian chỉ xử những gì bên ngoài, nhưng Thiên Chúa thấu suốt mọi bí ẩn sẽ xét xử chúng ta từ tâm hồn.
2. Tính bất khả phân ly trong hôn nhân
Luật cũ cho ly dị thực ra không phải Thiên Chúa ban, nhưng vì sự yếu đuối của dân mà Môsê đã chấp nhận. Chúa Giê-su đã kiện toàn theo tinh thần mới khi khẳng định sự bất phân ly của hôn nhân.
Có lần nhóm Biệt phái đến hỏi Chúa Giê-su xem họ có được phép ly dị không? Thay vì trả lời “Có” hay “Không”, thì Chúa Giê-su lại nhắc cho họ điều căn bản là từ thuở ban đầu trong ý định của Thiên Chúa đã muốn con người nam và nữ kết hợp với nhau trong việc cộng tác sáng tạo và bất khả phân ly. Thế nhưng, vì ích kỷ mà con người phản bội dối gian nhau, thiếu tình yêu thương và tha thứ cho nhau… dẫn đến đổ vỡ. Chính vì thế mà Môsê cho phép ly dị như một chọn lựa ngoài ý muốn để giải gỡ cho họ.
Ngày hôm nay, Giáo hội Công giáo vẫn trung thành với luật Chúa là duy trì sự bất khả phân ly, nghĩa là khi một cuộc hôn nhân đã thành sự thì Hội thánh không thể chấp nhận cho ly dị. Vì như lời Chúa Giê-su dạy hôm nay, khi hôn nhân đã thành sự thì việc rẫy vợ là đẩy vợ đến chỗ ngoại tình. Chỉ trừ những trường hợp chứng minh được tiêu hôn, hoặc một số trường hợp được ly thân mà thôi.
Lạy Chúa Giê-su, giữa xã hội hôm nay, mọi giá trị luân lý, nhất là hôn nhân bị đảo lộn, xin cho mọi Ki-tô hữu, đặc biệt là những ai sống bậc vợ chồng, biết chuyên cần cầu nguyện, tránh xa mọi dịp tội, sống hy sinh và vị tha, để xây dựng hôn nhân Ki-tô Giáo vững chắc, từ đó giúp nhau thắng vượt được mọi khó khăn có thể làm tan vỡ hạnh phúc gia đình. Amen.
Hiền Lâm
SUY NIỆM 4: CHỚ NGOẠI TÌNH, ĐỪNG LY DỊ
Hôn nhân không phải là một sự phối hợp tạm thời để có thể dễ dàng phân ly vì sự thay đổi hoặc vì đam mê của con người. Chúa Giê-su lên án những phóng đãng luân lý, như sự bất trung, ngoại tình, ly dị do pháp luật cho phép.
Chống lại sự bất trung, Chúa Giê-su lên án cách nhìn ngắm không trong sạch của những ước muốn xác thịt, liều mình đi đến chỗ phạm tội trong tâm hồn. Cử chỉ này bị coi là đã thành tội, vì tội phát sinh bởi ý muốn thầm kín của tâm hồn. Với những lời gắt gao, Chúa nhắc lại việc cần phải dấn thân một cách nghiêm chỉnh và cương quyết chống lại những lạc hướng do ích kỷ, để cứu vãn và tăng cường tình yêu hôn nhân bằng mọi giá.
Chống lại việc ly dị, Chúa Giê-su đã sửa lại luật Môsê cho phép ly dị trong một số trường hợp. Ðối với Ngài, lý do là sự lựa chọn của một tình yêu dâng hiến, với tình yêu này, người nam và người nữ dấn thân sống chung với nhau suốt đời. Ngài kêu gọi lương tâm của con người, và không luật nào được thay thế và vi phạm lương tâm này. Tội tà dâm phải được loại trừ tận gốc rễ, và trong tư tưởng thầm kín. Cái nhìn trong sạch: "Phúc cho ai có tâm hồn trọng sạch, vì họ sẽ được thấy Thiên Chúa"; muốn thế, cần phải hy sinh những gì gây cớ vấp phạm.
Trong luật cũ có vẻ bao dung đối với nam giới và nghiêm khắc đối với nữ giới, thì Chúa Giê-su đặt cả hai trên cùng một cấp bậc: Ngài lên án rõ ràng và như nhau về việc ly dị đối với cả hai giới, và tuyên bố việc phối hợp với người khác sau khi ly dị là ngoại tình.
Theo giáo huấn của Chúa, việc phối hợp giữa người nam và người nữ là một biểu lộ của tình yêu, và tình yêu này đến từ Thiên Chúa, chứ không do tình dục ích kỷ. Tình yêu là một sự trao ban cho nhau, là cuộc gặp gỡ của tự do.
Xin Chúa cho chúng ta biết tiến lên theo Thánh Thần thúc đẩy, để chúng ta không chiều theo những ước muốn và hành động của xác thịt; trái lại biết sống trong tự do của Chúa, nhờ đó lề luật của Chúa sẽ trở nên nguồn an vui và sức mạnh của chúng ta.
(Trích trong ‘Mỗi Ngày Một Tin Vui’)
SUY NIỆM 5: NIỆM VỀ CÁNH CHUNG
Thực tế đưa con người đến kinh nghiệm về tính hữu hạn của đời mình. Tâm hồn luôn khắc khoải niệm suy về kiếp người là một hành trình của “sinh ký, tử quy”. Thế nên, con người có khả năng buông lơi những vướng bận cản bước đến hành trình tiến về cõi vĩnh hằng.
Đức Giê-su đến mạc khải mầu nhiệm Nước Trời cho những ai thành tâm thiện chí muốn được an lạc trong nước của Người. Tuy nhiên, để đạt được Nước Trời làm gia nghiệp, Đức Giê-su đã đưa ra một lối nói mạnh về cả ngôn từ lẫn ý nghĩa: “Nếu mắt phải của anh làm cớ cho anh sa ngã, thì hãy móc và ném đi, vì thà mất một phần thân thể, còn hơn là toàn thân ném vào hỏa ngục” (Mt 5,29). Thánh Phaolô đã sống kinh nghiệm giá trị siêu việt của Nước Trời, ngài khẳng định: “Tôi coi tất cả mọi sự là thiệt thòi, so với mối lợi tuyệt vời, là được biết Đức Kitô Giê-su, Chúa của tôi” (Pl 3,8). Niềm tin chi phối tâm tư và hành động của con người. Hành trình tâm linh giúp con người mở lòng đi vào tương quan với Thiên Chúa, và tin nhận Người là Đấng Thánh. Cùng một lúc, con người được mời gọi trở nên hoàn thiện khi thực thi đức ái với anh chị em của mình. Đó chính là hai giới luật trong thập điều của Thiên Chúa: kính mến Thiên Chúa trên hết mọi sự và yêu thương hết mọi người.
Gẫm mà xem! Mỗi lần đưa tiễn người thân đến nơi an nghỉ cuối cùng, giúp cho chúng ta thêm một lần ý thức hơn về phận người. Chính lúc này, ai cũng tự hỏi tiền tài danh vọng để làm gì? Thật vô nghĩa và sẽ trắng tay khi ra trình diện trước toà Chúa nếu tất cả những thứ đó không để vào trong hành trình yêu thương.
Lạy Chúa Giê-su, xin cho con luôn biết sống trong niềm hy vọng vào sự sống đời sau, để giúp con sống giây phút hiện tại trong hân hoan và chu toàn luật của Chúa. Amen.
(Tu sĩ Phêrô Nguyễn Thanh Nhiệm, SVD)