Nhờ Chúa hay nhờ mình?

“Tất cả là hồng ân” không phải là câu sáo ngữ mà là cách diễn tả chính xác nhất về thực tại. Với những người có đức tin thì không có gì mà không đến từ Thiên Chúa, không do Thiên Chúa thương ban. Tuy nhiên, Thiên Chúa không nhất thiết phải làm nên bất cứ thứ gì; nếu Thiên Chúa “phải” sáng tạo thì động lực duy nhất là tình yêu. Do đó tất cả đều là hồng ân của Chúa và con người phải luôn mang trong mình tâm tình tạ ơn.

Tôi nhớ có lần các bạn sinh viên ngồi lại chia sẻ với nhau sau những ngày Linh Thao, có bạn cảm nghiệm rằng ngay trong việc bình thường nhất là nhấc chân lên bước đi cũng thấy là nhờ bởi ơn Chúa. Có lẽ chúng ta không cần phải đợi đến khi già yếu, bại liệt hay bị tai nạn ngồi xe lăn mới có được cảm nhận như bạn trẻ này. Sự hiện hữu của tôi trong cuộc đời tự nó đã là một hồng ân Chúa ban. Vì sao tôi không phải ở trong tình trạng “không đời đời” mà lại được có mặt ở đây để đọc những dòng này? Như thế, sự sống của tôi là quà tặng đến từ tình yêu sáng tạo của Thiên Chúa, không phải do tôi hay bố mẹ tôi làm ra. Tất cả những gì tôi có cũng vậy, từ sức khỏe, tài năng, tài sản cho đến những mối tương quan trong xã hội, tất cả đều nhờ ơn Chúa.

Đặc biệt hơn với những người Kitô hữu, đức tin là món quà quý giá Thiên Chúa đã ban tặng cho họ bằng những phương thế rất cụ thể. Có người được sinh ra trong một gia đình Công giáo, từ nhỏ đã được đem đến nhà thờ rửa tội, tham dự thánh lễ, học giáo lý và tham gia vào mọi sinh hoạt của cộng đoàn giáo xứ nên đức tin được gieo mầm và lớn mạnh một cách tự nhiên nhờ ân sủng siêu nhiên. Cũng có lẽ vì may mắn đón nhận bầu không khí đức tin một cách “mặc nhiên” như vậy nên những người này có thể không nhận ra giá trị ưu việt của việc được biết và tin vào Chúa. So với những người “đạo gốc” thì những người “đạo theo” hay tân tòng dễ dàng cảm nhận được sự biến đổi sâu sa nơi bản thân họ từ khi được ơn đón nhận đức tin. Tân tòng là những người tìm thấy Chúa qua một hành trình đặc biệt với sự đóng góp của nhiều nhân tố khác nhau giúp họ củng cố đức tin vào Thiên Chúa. Do đó họ là người cảm nghiệm rõ hồng ân Chúa ban qua những sự kiện, biến cố làm thay đổi cuộc đời họ.

Tóm lại, đức tin là hoa trái của cộng đoàn sống chứng nhân và của những thúc đẩy nội tâm do Chúa tác động nơi mỗi người, là ơn Chúa ban. Đối với người tu sĩ, ơn gọi tận hiến lại là một hồng ân đặc biệt hơn nữa. Chúa đã mời gọi họ bước theo Ngài và nuôi dưỡng ơn gọi đó qua môi trường giáo dục đức tin trong gia đình, chủng viện hay dòng tu. Do vậy tu sĩ phải là mẫu gương của con người luôn sống tâm tình tạ ơn.

Sống tâm tình tạ ơn giúp ích cho người mang ơn hơn là người ban ơn. Chúa ban ơn cho con người bằng một tình yêu hoàn toàn nhưng không, không chờ đợi được đáp trả. Thế nhưng nếu con người biết sống tâm tình tạ ơn thì tình yêu đó được đón nhận một cách trọn vẹn và sinh nhiều ơn ích hơn. Cụ thể, sống tâm tình tạ ơn làm cho con người cảm thấy hạnh phúc hơn, vì họ xác tín rằng mình là người luôn luôn được Chúa yêu thương và tha thứ, cho dù họ có xấu xa như thế nào đi nữa; sống tâm tình tạ ơn giúp cuộc sống chan chứa tình người, vì ai cũng tin rằng người khác chính là món quà Thiên Chúa ban tặng cho họ; sống tâm tình tạ ơn khiến con người biết ý thức hơn về việc bảo vệ môi trường thiên nhiên, vì họ biết rằng tình yêu Thiên Chúa được biểu hiện qua công trình sáng tạo của Ngài; sống tâm tình tạ ơn sẽ giúp con người mạnh mẽ và tự tin hơn vì họ biết rằng có Chúa luôn nâng đỡ chở che họ trong mọi tình huống của cuộc sống; sống tạ ơn giúp con người có lòng quảng đại hơn, vì họ biết rằng mình đã được Chúa cho không thì cũng phải cho không như vậy; sống tâm tình tạ ơn giúp con người khiêm tốn hơn, vì họ hiểu rằng mình cần nhờ đến tình thương của Chúa.

Lạy Chúa, xin nhận lấy trọn cả tự do, trí nhớ, trí hiểu, và trọn cả ý muốn của con, cùng hết thảy những gì con có, và những gì thuộc về con. Mọi sự ấy, Chúa đã ban cho con, lạy Chúa, nay con xin dâng lại cho Chúa. Tất cả là của Chúa, xin Chúa sử dụng hoàn toàn theo ý Chúa. Chỉ xin ban cho con lòng mến Chúa và ân sủng. Được như thế, con hoàn toàn mãn nguyện. Amen. (Thánh Inhaxiô)

Giuse Lê Đắc Thắng SJ